Rozpoznawanie wzorców
Rodriguez Gallery, Poznań, 08.11–16.11.2018
W projekcie Rozpoznawanie wzorców stalowe rzeźby to potencjalnie wykorzystane narzędzia do realizacji działań w terenie naturalnym, często trudno dostępnym i odległym, wymagającym podróży z plecakiem i namiotem. Widząc długie metalowe ostrze i fotografię nacięcia piasków Gobi w południowej Mongolii oglądający pomyśli, że autor to istny szaleniec, skoro zabrał ze sobą tak nieporęczne narzędzie, aby naciąć pustynię. Istnieje jednak rozbieżność chronologiczna między powstaniem stalowych rzeźb a sfotografowaną ingerencją w krajobrazie.
We wcześniejszym projekcie Manual Rest postulowałem odrzucenie tendencji wytwarzania nadmiaru przedmiotów jako sztuki na rzecz obserwowania sytuacji, które sztuką można nazwać. Dokumentowałem działania natury, które uważałem za gotowe dzieła sztuki. Niektóre z nich modyfikowałem za pomocą różnego typu skonstruowanych przyrządów i narzędzi, często przygotowanych wcześniej w domu i odpowiednio zapakowanych do plecaka. Jedna i druga sytuacja kończyła się fotografią dokumentującą działanie. I nie wiem co mnie podkusiło, aby jedno z takich narzędzi, zupełnie wbrew logice, przywieźć z powrotem do Polski z dalekiej Boliwii. Praca Rdzeń stała się przyczyną do przywołania konkretnych obrazów, zdarzeń z podróży i powstania hipotetycznie wykorzystanych przyrządów do modyfikacji realnego krajobrazu.
Salar de Uyuni to solna pustynia. Miejscowi robotnicy z pobliskich wiosek pobierają solankę wpierw usypując ją w rzędy stożków. Sól z czasem z sypkiej zmienia się w twarde i zbite grudy. Aby coś z tego zrobić potrzeba narzędzi. Pożyczyłem je od pracujących Boliwijczyków, którzy chętnie pomogli w usypywaniu nowego stożka z soli. Z plecaka wyciągnąłem elementy konstrukcji i skręciłem śrubkami przyrząd skonstruowany specjalnie na potrzeby zaingerowania w przestrzeń tego miejsca. Przesunąłem w bok wierzchołek bryły. Gdyby okraść fotografię Move Work z pejzażu pozostałby niewidoczny na niej przygotowany przez mnie stelaż – Rdzeń.
Michał Smandek